ประวัติและปฏิปทา
หลวงพ่อคล้าย จันทโชโต

วัดพนมรอก
อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์

พระนิพันธรรมาจารย์ (หลวงพ่อคล้าย จันทโชโต) อดีตเจ้าอาวาสวัดพนมรอก ต.พนมรอก อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์ และอดีตเจ้าคณะอำเภอท่าตะโก พระเกจิชื่อดังแห่งเมืองปากน้ำโพ

◉ ชาติภูมิ
หลวงพ่อคล้าย จันทโชโต เกิดในสกุล อนุวัตร เมื่อวันอังคาร ขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๙ ปี ฉลู ตรงกับวันที่ ๑๖ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๔๒๐ เกิดที่บ้านพนมรอก หมู่ที่ ๑ ต.พนมรอก อ.พนมรอก (สมัยนั้นอำเภอตั้งอยู่ที่บ้านพนมรอก) จ.นคร สวรรค์ โยมบิดา-มารดา ชื่อ นายรอด และนางอ่อง อนุวัตร มีพี่น้องร่วมบิดา มารดา เดียวกัน ๘ คน

◉ อุปสมบท
พออายุครบ ๒๐ ปีบริบูรณ์ เมื่อปี พ.ศ.๒๔๔๐ ได้เข้าพิธีอุปสมบท ณ พัทธสีมา วัดพนมรอก โดยมี พระอาจารย์ภู่ วัดทับกฤช ต.ทับกฤช อ.ชุมแสง เป็นพระอุปัชฌาย์, พระอาจารย์เงิน วัดพระปรางค์เหลือง ต.ท่าน้ำอ้อย อ.พยุหะคีรี เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอาจารย์เทศ วัดสระทะเล อ.พยุหะคีรี เป็นพระอนุสาวนาจารย์

พรรษาแรก ท่านได้อยู่จำพรรษาวัดพนมรอก ศึกษาเล่าเรียนภาษาบาลีและเรียนพระปริยัติธรรมกับพระปลัดห่วง ที่วัดพนมรอก พ.ศ.๒๔๔๑ ได้จำพรรษาและศึกษาพระปริยัติธรรมและภาษาบาลีที่วัดทุ่งแก้ว จ.อุทัยธานี

ในปี พ.ศ.๒๔๔๒ ย้ายไปอยู่จำพรรษาและศึกษาพระธรรมวินัยที่วัดหนองโพ อ.พยุหะคีรี (ในสมัยนั้น)
ในปี พ.ศ.๒๔๔๓ จำพรรษาและศึกษาบาลีที่วัดจอมคีรีนาคพรต (วัดเขา) อ.เมือง จ.นครสวรรค์
ในปี พ.ศ.๒๔๔๔ กลับมาจำพรรษาและได้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดพนมรอก ตลอดมารวม ๔๖ พรรษา จนถึง พ.ศ.๒๔๙๐ จึงได้ย้ายไปจำพรรษาที่วัดสามัคยาราม อ.ท่าตะโก พร้อมทั้งเป็นเจ้าคณะอำเภอท่าตะโก จนถึงวันมรณภาพ

◉ ลำดับงานปกครองคณะสงฆ์
ในปี พ.ศ.๒๔๔๙ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าคณะอำเภอพนมรอกรูปแรก (ปัจจุบันเป็นอำเภอท่าตะโก) และดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดพนมรอก
ในปี พ.ศ.๒๔๕๖ ได้รับแต่งตั้งเป็นพระอุปัชฌาย์
ในปี พ.ศ.๒๔๙๐ ได้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดสามัคยาราม อำเภอท่าตะโก

◉ ลำดับสมณศักดิ์
ในปี พ.ศ.๒๔๖๗ ได้รับแต่งตั้งเป็นพระครูสัญญาบัตร ในราชทินนาม พระครูนิพันธรรมคุต
ในปี พ.ศ.๒๔๙๑ ได้เลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ในราชทินนามเดิม
ในปี พ.ศ.๒๔๙๕ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระนิพันธรรมาจารย์

หลวงพ่อคล้าย วัดพนมรอก ต.พนมรอก อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์ พระเถระเก่าแก่รูปหนึ่งของเมืองนครสวรรค์ ที่มีผู้รู้จักกันไม่น้อย

พระเถระศิษย์ที่ หลวงพ่อคล้าย ให้การอุปสมบทล้วนแล้วแต่มีชื่อเสียง เป็นพระเกจิอาจารย์ชื่อดังในรุ่นต่อมา อาทิ ท่านเจ้าคุณพระเทพสิทธินายก (ห้อง) อดีตเจ้าคณะจังหวัดนครสวรรค์, หลวงพ่ออ๋อย วัดหนองบัว อ.หนองบัว จ.นครสวรรค์, หลวงพ่อสวาสดิ์ วัดห้วยร่วม อ.หนองบัว จ.นครสวรรค์, หลวงพ่อฮวด วัดหัวถนนใต้ อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์ เป็นต้น

หลวงพ่อคล้าย เป็นพระผู้มีอุปนิสัยพูดน้อย มีความอ่อนน้อมถ่อมตน ได้บำเพ็ญสมณธรรม ปฏิบัติศาสนกิจ อบรมสั่งสอนสานุศิษย์ทั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์ให้ยึดมั่นในพระรัตนตรัย และสำเหนียกในไตรสิกขา อันเป็นแนวทางแห่งอริยมรรค

ผลงานด้านพัฒนา หลวงปู่จำพรรษาอยู่วัดใด จะพัฒนาวัดนั้นอย่างเต็มความสามารถ สร้างกุฏิ ศาลา หอฉัน และอีกมากมาย ด้วยหัวใจแห่งความเมตตาและใจของพระนักพัฒนา วัดที่หลวงปู่อยู่จำพรรษาจึงเป็นที่รู้จักของคนทั่วไปไม่ว่าใกล้หรือไกล เพราะความมุ่งมั่นในการพัฒนา

ในชีวิตของท่านได้สร้างมงคลวัตถุไว้หลายรุ่นหลายแบบ ทั้งที่สร้างเองและมีคณะศิษย์มาขอสร้างก็มี โดยเฉพาะ “เหรียญทวิภาคี (คู่บารมีหลวงพ่อเดิม) ปี พ.ศ.๒๔๘๓ เป็นเหรียญเนื้อทองแดง รูปไข่ ด้านหน้าเป็นรูปหลวงพ่อคล้ายนั่งคู่กับหลวงพ่อเดิม สุดยอดแห่งเครื่องรางของขลัง ที่เยี่ยมยุทธพุทธคุณ นับเป็นสุดยอดเหรียญวัตถุมงคลโดยแท้

◉ มรณภาพ
นอกจากนี้ หลวงพ่อคล้าย ยังได้สร้างถาวรวัตถุไว้มากมาย ช่วงบั้นปลายชีวิต สังขารเริ่มโรย หลวงพ่อคล้าย เกิดอาพาธบ่อยครั้ง สุขภาพร่างกายไม่แข็งแรง หลังตรากตรำรับใช้พระพุทธศาสนามาอย่างยาวนาน สุดท้ายก็ถึงแก่มรณภาพด้วยโรคตับ ณ วัดสามัคยาราม อ.ท่าตะโก เมื่อวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๐๐ เวลา ๒๐.๐๐ น. สิริอายุ ๘๐ พรรษา ๖๐ ยังความเศร้าสลดแก่ผู้เลื่อมใสศรัทธาเป็นยิ่งนัก