ประวัติและปฏิปทา
หลวงพ่อฮวด กัณฑโว

วัดหัวถนนใต้
อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์

หลวงพ่อฮวด กัณฑโว (พระครูนิยุตธรรมประวิตร) วัดหัวถนนใต้ อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์ พระเถระของชาวบ้าน พระเกจินักพัฒนาและยังเป็นพระเถระที่ทรงวิทยาคุณ เป็นศิษย์หลวงพ่อเดิม วัดหนองโพ, หลวงพ่อคล้าย วัดพนมรอก และอีกหลายคณาจารย์

◉ ชาติภูมิ
หลวงพ่อฮวด กัณฑโว วัดหัวถนนใต้ มีนามเดิมว่า “ฮวด พงษ์ทอง” เกิดเมื่อวันจันทร์ที่ ๖ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๔๗ ตรงกับวันแรม ๗ ค่ำ เดือน ๗ ปีมะโรงที่บ้านดอนหวาย อ.ทัพทัน จ.อุทัยธานี

ทั้งนี้ ครอบครัวได้ย้ายมาประกอบอาชีพที่บ้านหัวถนนใต้ ต.หัวถนน อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์

◉ อุปสมบท
เมื่ออายุครบ ๒๐ ปี พ.ศ.๒๔๖๖ ท่านได้เข้าพิธีอุปสมบท ณ พัทธสีมา วัดพนมรอก อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์ โดยมี หลวงพ่อคล้าย เป็นพระอุปัชฌาย์ (ต่อมาหลวงพ่อคล้ายได้เป็นเจ้าคณะอำเภอท่าตะโก มีสมณศักดิ์ พระนิพันธ์ธรรมาจารย์) ได้ฉายาว่า “กัณฑโว”

เมื่ออุปสมบทแล้วได้จำพรรษาอยู่กับหลวงพ่อคล้าย เพื่อปรนนิบัติรับใช้ พร้อมทั้งศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรม หลังจากนั้น จึงได้ย้ายมาจำพรรษาอยู่ที่วัดหัวถนนใต้

◉ งานด้านการพัฒนา
ในปี พ.ศ.๒๕๐๒ สร้างโรงเรียนประชาบาลนิยุตประชาสรรค์ หรือโรงเรียนชุมชนวัดหัวถนนใต้ แบบครึ่งตึกครึ่งไม้
ในปี พ.ศ.๒๕๐๕ สร้างถนนเข้าหมู่บ้าน
ในปี พ.ศ.๒๕๐๗ สร้างเขื่อนกั้นน้ำที่ลำห้วย ให้ชาวนาใช้น้ำได้สะดวก
ในปี พ.ศ.๒๕๑๑ สร้างศาลาการเปรียญ พื้นไม้ หลังคากระเบื้อง
ในปี พ.ศ.๒๕๒๕ สร้างศาลาการเปรียญอาคารคอนกรีตทั้งหลัง ฉลองอายุครบ ๒๐๐ ปี ของกรุงรัตนโกสินทร์
ในปี พ.ศ.๒๕๒๕ สร้างหอระฆัง ๒ หอ หน้าศาลาการเปรียญ
ในปี พ.ศ.๒๕๒๙ เป็นประธานในการสร้างศาลาวัดเขาล้อ
ในปี พ.ศ.๒๕๓๑ จัดวางระบบน้ำประปาจากอำเภอท่าตะโกมาใช้ที่วัด
ในปี พ.ศ.๒๕๓๓ สร้างโรงเรียนพระปริยัติธรรม จำนวน ๒ หลัง

ด้วยคุณูปการต่างๆ เหล่านี้ เป็นเครื่องยืนยันว่าหลวงพ่อฮวด เป็นพระนักพัฒนา มองเห็นความสำคัญของการศึกษา

หลวงพ่อฮวด มักจะกล่าวปรารภ ว่า “ควรจะสร้างคนก่อนที่จะสร้างวัตถุ” หลวงพ่อได้ริเริ่มสร้างโรงเรียนขึ้นก่อน แล้วจึงเริ่มพัฒนาวัดพัฒนาสาธารณูปโภคพื้นฐาน, พัฒนาวัดใกล้เคียง และสร้างโรงพยาบาล

นอกจากนี้ ยังได้ก่อตั้งมูลนิธิพระครูนิยุตธรรมประวิตร มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ดอกผลที่ได้ มาเป็นค่าใช้จ่ายภายในวัด เช่น ค่าน้ำ ค่าไฟฟ้า สำนักงานตั้งอยู่ที่วัดหัวถนนใต้, ก่อตั้งมูลนิธิหลวงปู่ฮวด เพื่อใช้ดอกผลที่ได้ มาเป็นค่าใช้จ่ายภายในโรงพยาบาลท่าตะโก สำนักงานตั้งอยู่ที่โรงพยาบาลท่าตะโก

หลวงพ่อฮวด ได้เริ่มศึกษาเล่าเรียนวิทยาคมครั้งแรก จากหลวงพ่อคล้าย ซึ่งเป็นพระอุปัชฌาย์ (หลวงพ่อคล้ายเป็นสหธรรมิกกับหลวงพ่อเดิม สร้างเหรียญทวิภาคีร่วมกัน เมื่อคราวหลวงพ่อเดิม-หลวงพ่อคล้าย ช่วยสร้างพระอุโบสถ วัดพนมรอก เมื่อปี พ.ศ.๒๔๘๓)

นอกจากนี้ยังได้เดินทางไปศึกษวิทยาคมจาก หลวงพ่อสุข วัดสระโบสถ์ ต.ดอนคำ อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์ และยังได้รับตำราใบลานของหลวงพ่อเฒ่า แห่งวัดหนองโพ ซึ่งเป็นอาจารย์ของหลวงพ่อเดิม โดยได้รับคำชี้แนะจากหลวงพ่อเดิม เล่ากันว่า หลวงพ่อเดิมได้รับกิจนิมนต์ไปยังที่ใด มักจะชวนหลวงพ่อฮวดร่วมเดินทางติดตามไปด้วยเสมอ จึงนับได้ว่า หลวงพ่อฮวดเป็นศิษย์ร่วมสำนักเดียวกันกับหลวงพ่อเดิม และยังได้ขอศึกษาวิทยาคมกับหลวงพ่อเดิมอีกด้วย เพียงแต่มีพรรษาอ่อนกว่าเท่านั้น

หลวงพ่อฮวด ศึกษาวิทยาคมเพิ่มเติมกับหลวงพ่อเดิม ซึ่งหลวงพ่อมีความใกล้ชิดกับหลวงพ่อเดิม เนื่องจากหลวงพ่อเดิมได้มาช่วยพัฒนาวัดในเขต อ.ท่าตะโกหลายวัด เช่น การพัฒนาวัดทำนบ, วัดหนองไผ่, วัดเขาล้อ, วัดดอนคา, วัดโคกมะขวิด, วัดพนมรอก, วัดหนองหลวง, วัดหัวถนนเหนือ เหตุที่หลวงพ่อเดิมได้มาช่วยพัฒนาวัดในเขต อ.ท่าตะโกมาก เนื่องจากบ้านหนองโพ-หัวหวายเป็นเขตติดต่อกับบ้านหนองหลวง-หัวถนน

หลวงพ่อฮวด เป็นหนึ่งในพระเกจิอาจารย์ผู้สืบทอดสายพุทธาคมมาจากหลวงพ่อเดิม เทพเจ้าแห่งเมืองสี่แคว หลังจากนั้น หลวงพ่อฮวดได้เล่าเรียนวิทยาคมกับอีกหลายพระอาจารย์ตามความชำนาญของแต่ละท่าน อาทิ หลวงพ่อพุฒ อ.โพธิ์ทอง จ.อ่างทอง, หลวงพ่อนอ วัดกลางท่าเรือ จ.พระนครศรีอยุธยา, เป็นต้น

◉ มรณภาพ
พระครูนิยุตธรรมประวิตร หรือ หลวงพ่อฮวด ได้มรณภาพเมื่อวันพุธที่ ๒๖ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๓๕ เวลา ๐๘.๔๗ น. ณ วัดหัวถนนใต้ สิริอายุรวมได้ ๘๘ ปี พรรษา ๖๘

คณะกรรมการวัด ได้บรรจุศพหลวงพ่อฮวดไว้ในโลงแก้ว ปรากฏว่าเป็นที่น่าอัศจรรย์ ด้วยศพหลวงพ่อไม่เน่าเปื่อย ทั้งที่เป็นโลงแก้วธรรมดา ไม่ได้เป็นแบบสุญญากาศ

ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ทุกปี วัดหัวถนนใต้ จะเปิดโลงเพื่อเปลี่ยนผ้าสบง-จีวร หลวงพ่อฮวด เพื่อความเป็นสิริมงคล ปัจจุบัน ศพตั้งไว้บนจัตุรมุขวิหาร วัดหัวถนนใต้ อ.ท่าตะโก จ.นครสวรรค์ ชาวบ้านตั้งสมญานามให้กับท่านว่า ‘พระของชาวบ้าน‘