ประวัติและปฏิปทา พระครูพิพิธธรรมสุนทร (หลวงปู่คำฟอง เขมจาโร) วัดศรีสำราญ ต.กุดเรือคำ อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร
พระครูพิพิธธรรมสุนทร หรือ “หลวงปู่คำฟอง เขมจาโร” มีนามเดิมว่า คำฟอง แสนเกิ้น เกิดเมื่อวันจันทร์ที่ ๒ สิงหาคม พ.ศ.๒๔๖๐ ตรงกับวันแรม ๑๐ ค่ำ เดือน ๙ ปีมะเส็ง ณ บ้านกุดเรือคำ ตำบลคูสะคาม (ตำบลกุดเรือคำ ในปัจจุบัน) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
โยมบิดา-โยมมารดาชื่อ นายไชย และนางหมี แสนเกิ้น
การบรรพชาอุปสมบท
เมื่ออายุครบอายุ ๒๐ ปีบริบูรณ์ ได้เข้าพิธีอุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่อวันที่ ๑๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๐ ณ พัทธสีมาวัดศรีเทพประดิษฐาราม ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม โดยมี พระเทพสิทธาจารย์ (หลวงปู่จันทร์ เขมิโย) ครั้งดำรงสมณศักดิ์ที่ พระสารภาณมุนี เป็นพระอุปัชฌาย์ และ พระราชสุทธาจารย์ (หลวงปู่พรหมา โชติโก) ครั้งดำรงสมณศักดิ์ที่ พระครูวิจิตร์วินัยการ เป็นพระกรรมวาจาจารย์
สถานที่พำนักจำพรรษา
หลังจากอุปสมบทแล้ว ท่านได้กราบลาพระอุปัชฌาย์มาพำนักจำพรรษา ณ วัดกุดเรือคำ บ้านกุดเรือคำ ตำบลคูสะคาม (ตำบลกุดเรือคำ ในปัจจุบัน) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๔๘๗ พำนักจำพรรษา ณ วัดศรีสะอาด บ้านฎพนไค ตำบลม่วง อำเภอบ้านม่วง จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๔๘๙ พำนักจำพรรษา ณ วัดกุดเรือคำ บ้านกุดเรือคำ ตำบลคูสะคาม (ตำบลกุดเรือคำ ในปัจจุบัน) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๔๙๐ พำนักจำพรรษา ณ วัดเจริญราษฎร์บำรุง บ้านมาย ตำบลมาย อำเภอบ้านม่วง จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๔๙๑ พำนักจำพรรษา ณ วัดกุดเรือคำ บ้านกุดเรือคำ ตำบลคูสะคาม (ตำบลกุดเรือคำ ในปัจจุบัน) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๔๙๕ พำนักจำพรรษา ณ วัดศรีสำราญ บ้านจำปาดง ตำบลคูสะคาม (ตำบลกุดเรือคำ ในปัจจุบัน) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร จนกระทั่งถึงวันมรณภาพ
ณ วัดป่าดงหวาย ต.ม่วง อ.บ้านม่วง จ.สกลนคร
การศึกษาเบื้องต้นและพระปริยัติธรรม
พ.ศ. ๒๔๗๓ สอบไล่ได้ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ที่โรงเรียนบ้านจำปาดง ตำบลคูสะคาม (ตำบลกุดเรือคำ ในปัจจุบัน) อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๔๘๑ สอบนักธรรมชั้นตรีได้ ณ สำนักศาสนาศึกษาวัดกุดเรือคำ
พ.ศ. ๒๔๘๒ สอบนักธรรมชั้นโทได้ ณ สำนักศาสนาศึกษาวัดกุดเรือคำ
พ.ศ. ๒๔๘๘ สอบนักธรรมชั้นเอกได้ ณ สำนักศาสนาศึกษาวัดกุดเรือคำ
ลำดับงานปกครองคณะสงฆ์
พ.ศ. ๒๔๘๔ เป็นเจ้าคณะตำบลคูสะคาม อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๕๐๔ เป็นผู้รักษาการเจ้าคณะอำเภอวานรนิวาส-อากาศอำนวย (ธ)
พ.ศ. ๒๕๑๕ เป็นพระอุปัชฌาย์
พ.ศ. ๒๕๑๗ เป็นเจ้าคณะอำเภอวานรนิวาส-อากาศอำนวย (ธ) จังหวัดสกลนคร
พ.ศ. ๒๕๔๒ เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะอำเภอวานรนิวาส-อากาศอำนวย (ธ) จังหวัดสกลนคร
ลำดับสมณศักดิ์
พ.ศ. ๒๕๐๕ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นตรีที่ พระครูพิพิธธรรมสุนทร
พ.ศ. ๒๕๑๗ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท ในราชทินนามเดิม
พ.ศ. ๒๕๒๓ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ในราชทินนามเดิม
พ.ศ. ๒๕๒๗ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นพิเศษ ในราชทินนามเดิม
ลำดับสมณศักดิ์
พ.ศ. ๒๕๐๕ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นตรีที่ พระครูพิพิธธรรมสุนทร
พ.ศ. ๒๕๑๗ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท ในราชทินนามเดิม
พ.ศ. ๒๕๒๓ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ในราชทินนามเดิม
พ.ศ. ๒๕๒๗ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นพิเศษ ในราชทินนามเดิม
การปฏิบัติศาสนากิจ
เป็นครูสอนนักธรรม ๔๐ ปี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๘๙ ถึง พ.ศ. ๒๕๒๙
เป็นประธานสอบธรรมสนามหลวง ๑๑ ปี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๔ ถึง พ.ศ. ๒๕๒๔
เป็นกรรมการสนามหลวงแผนกธรรม ๒๘ ปี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๙๗ ถึง พ.ศ. ๒๕๒๔
รวมเวลาปฏิบัติศาสนกิจ ๕๙ ปี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๘๙ ถึง พ.ศ. ๒๕๔๒
ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์มา ๔๒ ปี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๐๕ ถึง พ.ศ. ๒๕๔๖
การละสังขารหลวงปู่
เมื่อวันที่ ๒๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๖ ท่านรับกิจนิมนต์ไปเจริญพระพุทธมนต์และฉันเช้า ที่บ้านนาดูน ตำบลหนองกวั่ง อำเภอบ้านม่วง จังหวัดสกลนคร ไปด้วยกันมีพระสงฆ์ ๔ รูป เมื่อเสร็จจากกิจนิมนต์แล้วก็เดินทางกลับ พอรถวิ่งไปถึงบ้านโนนสำราญ ตำบลอินทร์แปลง อำเภอวานรนิวาส รถก็เกิดอุบัติเหตุพลิกคว่ำลงบนถนน เป็นเหตุทำให้หลวงปู่คำฟอง เขมจาโร กระเด็นออกจากรถและมีบาดแผลที่ศรีษะด้านขวา ได้เข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลหลายอาทิตย์ จึงได้ออกจากโรงพยาบาลไปพักฟื้นอยู่ที่วัดศรีสำราญ อาการค่อยดีขึ้นเป็นลำดับ
ต่อมาในวันที่ ๑๗ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๖ ท่านมีอาการปวดศรีษะอย่างแรงจนถึงสลบไป ลูกศิษย์ได้นำส่งโรงพยาบาลอีก หมอตรวจเช็คสมองพบว่าเส้นโลหิตในสมองแตก มีเลือดคั่งในสมองมาก จึงได้พักรักษาที่โรงพยาบาล อาการก็ไม่ดีขึ้น มีแต่ทรุด จนกระทั่งถึงวันที่ ๕ กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๖ ท่านก็ถึงแก่มรณภาพด้วยอาการอันสงบ ณ โรงพยาบาลจังหวัดสกลนคร เมื่อเวลา ๑๐.๕๕ น. รวมสิริอายุได้ ๘๖ ปี พรรษา ๖๖
คณะสงฆ์และคณะศิษยานุศิษย์ได้นำศพของ หลวงปู่คำฟอง เขมจาโร ไปตั้งบำเพ็ญกุศล ณ ศาลาการเปรียญ วัดกุดเรือคำ ตั้งแต่วันที่ ๖ กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๖ ถึงวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๔๘ แล้วกำหนดเคลื่อนศพไปบำเพ็ญกุศลที่วัดศรีสำราญ ในวันที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๔๘ พร้อมกับได้กำหนดจัดงานพระราชทานเพลิงศพในวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๔๘ ณ วัดศรีสำราญ ตามลำดับ
