ประวัติและปฏิปทา
พระครูพิสัยนวการ (หลวงปู่ดือ อินฺทธมฺโม)
วัดโพธาราม ต.ดงบัง อ.นาดูน จ.มหาสารคาม

พระครูพิสัยนวการ (หลวงปู่ดือ อินฺทธมฺโม) วัดโพธาราม บ้านดงบัง อ.นาดูน จ.มหาสารคาม พระเกจิอาจารย์ยุคเก่าอีกรูปหนึ่งที่วัตรปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ มีพลังจิตที่แก่กล้า และเรืองวิทยาคม มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วภาคอีสาน

● ชาติภูมิ
พระครูพิสัยนวการ (หลวงปู่ดือ อินฺทธมฺโม) นามเดิมชื่อ “พุทธา พวงศรีเคน” เกิดเมื่อวันที่ ๑๐ กรกฎาคม พ.ศ.๒๔๕๔ ที่บ้านดงบัง ต.ดงบัง อ.นาดูน จ.มหาสารคาม บิดาชื่อ “นายสิงห์ พวงศรีเคน” และ “นางเม พวงศรีเคน”

หลังจบการศึกษาชั้นประถมปีที่ ๔ ช่วยงานครอบครัวทำไร่ทำนาอยู่ประมาณ ๒ ปี ต่อมา บิดา-มารดา นำไปบรรพชา

● อุปสมบท
ครั้นอายุครบ ๒๐ ปี ในปี พ.ศ.๒๔๗๕ เข้าพิธีอุปสมบท ที่วัดโพธาราม โดยมี พระครูจันทสีตลคุณ (หลวงปู่จันดา จนฺทาโภ) เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูปลัดดำ เป็นพระอนุสาวนาจารย์ และ พระครูจันดี เป็นพระกรรม วาจาจารย์ ได้รับฉายาว่า “อินฺทธมฺโม”

ศึกษาพระธรรมวินัยที่วัดในหมู่บ้าน แต่ด้วยความที่ต้องการศึกษาพระธรรมวินัยลึกซึ้งมากขึ้น จึงเดินทางไปจำพรรษาที่วัดบ้านดอนหมี ต.ท่าพระ จ.ขอนแก่น เป็นสำนักเรียนใหญ่มีชื่อเสียงโด่งดังมากในยุคนั้น

ท่านมุมานะเรียนมูลกัจจายน์ บาลี ไวยากรณ์ ศึกษาอักขระโบราณ อักษรขอม อักษรธรรม ไทยน้อย จบหลักสูตรนอกจากนั้นยังเรียนเทศก์ปุจฉา-วิสัชนา จนมีความรู้อย่างแตกฉาน

พ.ศ.๒๔๘๗ เดินทางกลับมาจำพรรษาอยู่ที่วัดโพธาราม

ท่านยังให้ความสนใจศึกษาด้านวิทยาคม จึงขอฝากตัวเป็นศิษย์กับ พระครูจันทสีตลคุณ (หลวงปู่จันดา จนฺทาโภ) และ พระครูจันดี ซึ่งหลวงปู่ทั้งสองเป็นพระเกจิที่มีชื่อเสียงโด่งดังมากในยุคนั้น พระเกจิทั้ง ๒ ท่าน เมตตาถ่ายทอดให้จนหมดสิ้น

พ.ศ.๒๔๙๐ หลวงปู่ดือ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดโพธาราม ช่วงนี้ชื่อเสียงของท่านโด่งดังมาก ควบคู่กับหลวงปู่มี วัดแวงดง บรรดาญาติโยมทั้งใกล้และไกลต่างเดินทางมารับฟังธรรมและขอประพรมน้ำพุทธมนต์ที่เข้มขลังจากหลวงปู่ดือ

สำหรับปัจจัยที่ได้จากการบริจาคจากศรัทธาของญาติโยม นำมาพัฒนาสร้างความเจริญรุ่งเรืองให้กับวัดแห่งนี้ ไม่ว่าจะเป็นอุโบสถ กุฏิ ศาลาการเปรียญ ฯลฯ

นอกจากนี้ ยังให้ความสำคัญด้านการศึกษาสงฆ์ ได้จัดตั้งโรงเรียนพระปริยัติธรรมขึ้นที่วัดโพธารามและยังเปิดสอนอักษรธรรมโบราณ สนับสนุนให้พระภิกษุ-สามเณร ศึกษาค้นคว้านำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาบันทึกไว้เพื่อการศึกษา และท่านยังให้ทุนอุปถัมภ์การศึกษาแก่พระสงฆ์รวมทั้งนักเรียนที่เรียนดี รวมทั้งสนับสนุนให้สร้างโรงเรียนมัธยมประจำตำบลดงบัง เพื่อบุตรหลานจะได้ไม่ต้องเดินทางไปเรียนที่อื่น

บริจาคปัจจัยส่วนตัวเป็นเงินหลายล้านบาท ก่อสร้างสาธารณประโยชน์หลายแห่งให้กับชุมชนเช่น สะพาน บ่อน้ำ ฯลฯ และยังมีจิตใจอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นโดยเฉพาะภายในวัดโพธาราม มีภาพเขียนสีโบราณอายุหลายร้อยปีสภาพสวยมากคงอยู่จนถึงปัจจุบัน

● ด้านปกครองคณะสงฆ์
ในปี พ.ศ.๒๔๙๐ เป็นเจ้าคณะตำบลภารแอ่น

● สมณศักดิ์
ในปี พ.ศ.๒๕๐๖ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นตรีที่ “พระครูพิสัยนวการ”

ในปี พ.ศ.๒๕๑๒ บ้านดงบัง ยกฐานะเป็นตำบล ท่านก็ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าคณะตำบลดงบัง และได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูชั้นพิเศษในราชทินนามเดิม

จนถึงปี พ.ศ.๒๕๑๕ เป็นเจ้าคณะอำเภอนาดูน

คำสอนที่หลวงปู่ดือพร่ำสอนญาติโยมมาโดยตลอด คือ “ให้สำนึกถึงความตายเสมอและถามตนเองว่าก่อนตายได้ทำความดีอะไรให้เป็นที่ปรากฏแก่สาธารณชน ถ้ายังไม่มีให้รีบละเว้นการทำชั่ว และมาบำเพ็ญทำความดีเสียตั้งแต่วันนี้ หรือถ้าทำดีอยู่แล้วก็ให้เพียรสร้างคุณความดีต่อไป”

● มรณกาล
แม้จะล่วงเข้าสู่ปัจฉิมวัย แต่สุขภาพของท่านยังแข็งแรง รับกิจนิมนต์เป็นปกติ แต่ท่านมรณภาพแบบที่ญาติโยมคาดไม่ถึง โดยกุฏิของท่านที่จำวัดอยู่ได้เกิดเพลิงไหม้ ในคืนวันที่ ๑๗ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๔๖ ญาติโยมใช้บันไดพาดหน้าต่างช่วยให้ท่านลงมา แต่หลวงปู่ดือกลับโบกมือลา ขอทิ้งสังขารอยู่ในกองเพลิงนั้นเอง

พระครูพิสัยนวการ (หลวงปู่ดือ อินฺทธมฺโม) วัดโพธาราม ท่านถึงแก่มรณภาพ​ เมื่อวันที่​ ๑๗​ กรกฎาคม​ พ.ศ.๒๕๔๖​ สิริอายุรวมได้​ ๙๓​ พรรษา​ ๗๑

_{ขอขอบคุณภาพและข้อมูลจากคุณ : อ๊อด ศิลาอาสน์}