ประวัติและปฏิปทา
หลวงพ่อเกิด ปุณณปัญโญ

วัดสะพาน
ต.อาษา อ.บ้านนา จ.นครนายก

พระครูพิศาลธรรมประยุต (หลวงพ่อเกิด ปุณณปัญโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดสะพาน ต.อาษา อ.บ้านนา จ.นครนายก พระเกจิ ชื่อดังที่สุขุมเยือกเย็น มีเมตตา พูดน้อย

◉ ชาติภูมิ
หลวงพ่อเกิด ปุณณปัญโญ มีนามเดิมชื่อ “เกิด สมพงษ์” เกิดเมื่อวันที่ ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๔๑๔ ตรงกับสมัยรัชกาลที่ ๕ ที่บ้านใกล้วัดสะพาน ต.อาษา อ.บ้านนา จ.นครนายก

◉ ปฐมวัย
ช่วงวัยเยาว์เรียนหนังสือที่วัดสะพาน จนเมื่ออายุ ๒๑ ปี เข้าเป็นทหารรักษาวัง อยู่ในพระนคร ประมาณ ๑ เดือน จึงเดินทางกลับภูมิลำเนาประกอบอาชีพทำนา ช่วยเหลือครอบครัว ในตอนนั้นท่านมีอุปนิสัยเมตตาโอบอ้อมอารีเป็นผู้ใฝ่ใน ธรรม มีศรัทธาอย่างแรงกล้าที่จะบวชในบวรพระพุทธศาสนา

◉ อุปสมบท
เมื่ออายุ ๒๑ ปี ท่านได้อุปสมบท ในวันที่ ๒๓ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๓๔ ณ พัทธสีมาวัดสะพาน โดยมี หลวงพ่อวัตร์ วัดพิกุลแก้ว เป็นพระอุปัชฌาย์ หลวงพ่อดี วัดกุฎีเตี้ย เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และ พระอาจารย์เพ็ง วัดพระโต เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า “ปุณณปัญโญ”

หลวงพ่อเกิด ปุณณปัญโญ ท่านได้ศึกษาเล่าเรียนอักขระขอมโบราณ ท่องบ่นสวดมนต์ภาวนา ฝึกฝนเจริญวิปัสสนาและธุดงควัตร จากพระอุปัชฌาย์ และพระอาจารย์ผู้ทรงคุณวิเศษมีชื่อเสียงในยุคนั้น

◉ ลำดับสมณศักดิ์
พรรษาที่ ๘ ได้รับการแต่งตั้งให้เป็น เจ้าอาวาสวัดสะพาน
พรรษาที่ ๒๗ ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าคณะตำบลอาษา
พรรษาที่ ๒๙ ได้รับแต่งตั้ง ให้เป็นพระอุปัชฌาย์
และในวันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๙๔ อายุได้ ๘๐ ปี พรรษาที่ ๕๙ หลวงพ่อเกิดได้รับพระราชทานสมณศักดิ์นามพระครูพิศาลธรรมประยุตและดำรงสมณศักดิ์ จนมรณภาพ

หลวงพ่อเกิด ปุณณปัญโญ ท่านเป็นพระผู้มีจิตใจโอบอ้อมอารี มีเมตตาต่อบุคคลทั่วไปแฝงด้วยความเด็ดเดี่ยว อุตสาหวิริยะ ให้ความอนุเคราะห์แก่ญาติโยมเสมอกัน ดำรงตนอย่างสมณรูป ไม่ยินดียินร้ายในลาภยศ ไม่สนใจอามิสสิ่งของเคร่งครัดในธรรมวินัยและศีลาจารวัตรงดงาม ปฏิบัติสมณกิจไม่ด่างพร้อยเป็นที่เลื่อมใสศรัทธาของชาวบ้าน

เป็นอุปัชฌาย์ ตลอดระยะ ๓๕ ปี จึงมี ผู้เคารพเลื่อมใสสัทธิวิหาริกเป็น จำนวนมาก ศิษย์สืบทอดวัตรปฏิบัติจนมี ชื่อเสียงต่อมา ได้แก่ พระครูอภิรัตน์วรคุณ (ยอด) วัดพิกุลแก้ว, พระครูภัทรกิจโกศล (ภู) วัดช้าง เป็นต้น

◉ มรณภาพ
หลวงพ่อเกิด ปุณณปัญโญ ท่านได้มรณภาพลงด้วยอาการป่วยไข้และโรคชรา เมื่อวันที่ ๒๗ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๙๙

◉ ด้านวัตถุมงคล
พระครูพิศาลธรรมประยุต (หลวงพ่อเกิด ปุณณปัญโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดสะพาน ต.อาษา อ.บ้านนา จ.นครนายก ท่านได้สร้างวัตถุมงคลในห้วงสงครามอินโดจีนมีการสร้างกันอีกหลายรุ่น ทั้งภาพถ่าย, แหวน, ตะกรุด ผ้ายันต์ ต่างมีประสบการณ์เป็นที่ประจักษ์ และเป็นที่ปรารถนาของ ชาวบ้าน ตลอดจนบุคคลทั่วไป

เหรียญรูปเหมือนทุกพิมพ์ จัดเป็นเหรียญเกจิอาจารย์ลำดับต้นของจังหวัดนครนายก หาได้ยากยิ่ง

ทั้งผ้ายันต์ ตะกรุด และเหรียญ รุ่นแรก คือ เหรียญพิมพ์หน้าแก่ จัดสร้างเมื่อวันเสาร์ที่ ๑๑ เมษายน พ.ศ.๒๔๗๙

เป็นเหรียญรูปไข่ มีทั้งเนื้อทองแดง และอัลปาก้า ด้านหน้าเหรียญ เป็นรูปเหมือนหลวงพ่อเกิดครึ่งองค์ ลักษณะแก้มตอบ มีรอยย่นบนหน้าผาก ๒ เส้นชัดเจน ขอบเหรียญมีเม็ดไข่ปลา ขอบด้านล่างมีลายตะขอคู่ ด้านล่างเป็นตัวหนังสือโค้งเขียนว่า “พระอุปัชณาย์เกิด วัดสะพาน” (อุปัชฌาย์ เขียนเป็นอุปัชณาย์) ส่วนด้านหลังเหรียญ มียันต์และตัวอุณาโลม อยู่ด้านบน และด้านล่างของเหรียญ ซึ่งเป็นจุดหลักของเหรียญนี้

วัตถุมงคล หลวงพ่อเกิด วัดสะพาน จัดสร้างส่วนใหญ่เน้นหนักที่เหรียญ ด้วยทุกเหรียญที่ท่านสร้างจะมีความประณีตทางพุทธศิลป์ พิถีพิถันด้านพิธีกรรมทุกเหรียญ ทำให้ได้รับการยอมรับจากวงการพระเครื่องนอกจากพิมพ์หน้าแก่ดังที่กล่าวมาแล้ว หลวงพ่อเกิดยังจัดสร้างเหรียญรุ่นสองตามออกมา คือ พิมพ์หน้าหนุ่ม เป็นเหรียญรุ่นสอง จัดสร้างเมื่อวันเสาร์ที่ ๒๗ เมษายน พ.ศ.๒๔๘๓ เป็นเหรียญรูปไข่ ด้าน หน้าเป็นรูปเหมือนหลวงพ่อเกิด แต่มีใบหน้าหนุ่ม แก้มอิ่มนูน มีเฉพาะเนื้อทองแดง

เหรียญใบสาเก หลวงพ่อเกิด วัดสะพาน สร้างเมื่อวันเสาร์ที่ ๒๔ เมษายน พ.ศ.๒๔๘๖ ถือเป็นเหรียญรุ่นสาม เป็นรูปทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ เหรียญแม่ครัว สร้างในปี พ.ศ.๒๔๙๒ (บางท่านเชื่อว่าสร้าง พ.ศ.๒๔๘๓) เป็นเหรียญรูปไข่เล็ก เนื้อทองแดง และเนื้อเงิน (มีจำนวนน้อยมาก) มีเม็ดไข่ปลาที่ขอบรอบเหรียญ ไม่มีลายตะขอ ด้านหน้าใช้บล็อกหน้าหนุ่มมาปั๊มใหม่ ทำให้ด้านหน้านี้มีขี้กลาก ด้านล่างมีตัวหนังสือเขียนว่า “พระอุปัชฌาย์เกิด วัดสพาน” (สะพาน ไม่มีสระอะ)

เหรียญไข่ปลาห่าง หลวงพ่อเกิดเป็นเหรียญรุ่นสุดท้ายของท่าน สันนิษฐานว่าสร้างเมื่อวันเสาร์ที่ ๓๑ มีนาคม พ.ศ.๒๔๙๙ เป็นเหรียญรูปไข่ ใกล้เคียงเหรียญหน้าหนุ่ม แต่มีเม็ดไข่ปลาที่ขอบเหรียญห่าง ไม่ถี่เท่า จึงเป็นที่มาของชื่อรุ่น เหรียญ หลวงพ่อเกิด วัดสะพาน ที่กล่าวมาเป็นเหรียญที่ได้รับความนิยมในวงการ

เหรียญหลวงพ่อเกิด มีพุทธคุณโดดเด่นด้านเมตตา ค้าขายดี และแคล้วคลาดปลอดภัย หลังจากที่ท่านได้มรณภาพไปแล้ว วัดสะพาน และวัดในพื้นที่ อ.บ้านนา จ.นครนายก ได้จัดสร้างวัตถุมงคลต่างๆ และเหรียญในนามหลวงพ่อเกิดอีกหลายครั้งอีกด้วย ฯ