ประวัติและปฏิปทา
หลวงปู่จันดา ถาวโร
วัดสว่างคำเหมือดแก้ว อ.ห้วยเม็ก จ.กาฬสินธุ์
หลวงปู่จันดา ถาวโร (พระครูถาวรคุณ) วัดสว่างคำเหมือดแก้ว พระเกจิอาจารย์ชื่อดังรูปหนึ่งแห่งเมืองกาฬสินธุ์
◉ ชาติภูมิ
หลวงปู่จันดา ถาวโร (พระครูถาวรคุณ) นามเดิมชื่อ “จันดา บุญหล้า” เกิดเมื่อ เกิดวันศุกร์ ขึ้น ๑๒ ค่ำเดือน ๗ ปีมะแม หรือตรงกันวันที่ ๑๓ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๕๐ ที่บ้านมะกอก ต.ท่าขอนยาง อ.เมือง จ.มหาสารคาม บิดาชื่อ “นายสาย บุญหล้า” และมารดาชื่อ “นางแต บุญหล้า” มีพี่น้องร่วมสายโลหิตเดียวกัน ๙ คน
ในปี พ.ศ.๒๔๕๗ บิดามารดาอพยพมาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่บ้านคำเหมือดแก้ว ในวัยเด็ก ไม่ได้เรียนหนังสือ เพราะว่าในสมัยนั้น บ้านคำเหมือดแก้วยังไม่มีโรงเรียน
อุปนิสัยเป็นผู้ใฝ่การเรียน เมื่ออายุ ๑๒ ปีพ่อแม่จึงนำไปฝากให้เป็นเด็กวัดเพื่อศึกษาเล่าเรียนอ่านเขียนภาษาไทย ภาษาขอม
◉ บรรพชาอุปสมบท
ในปี พ.ศ.๒๔๖๗ บรรพชาที่วัดกลาง อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ เมื่ออายุ ๑๗ ปี และกลับมา จำพรรษาที่วัดสว่างคำเหมือดแก้ว
วันที่ ๖ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๗๑ เข้าพิธีอุปสมบท ที่วัดกลางดงบัง อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์
ในปี พ.ศ.๒๔๗๗ ย้ายสำนักไปอยู่ที่วัดวรโพธิ์ ต.ท่าวาสุกรี อ.กรุงเก่า จ.พระนครศรีอยุธยา เพื่อศึกษาพระปริยัติธรรม สามารถสอบได้นักธรรมชั้นตรี และศึกษาบาลีเบื้องต้น
ในปี พ.ศ.๒๔๗๘ ย้ายสำนักไปอยู่ที่วัดสว่าง ต.บ้านโพธิ์ อ.บางมูลนาก จ.พิจิตร ที่วัดแห่งนี้ ศึกษาพระปริยัติธรรม และการปฏิบัติควบคู่กันไป มีโอกาสสนทนาธรรมกับ พระธุดงค์รูปหนึ่ง เกิดความเลื่อมใสศรัทธา จึงหันมาเอาดีทางปฏิบัติธรรม
ครั้นออกพรรษา ตัดสินใจออกเดินธุดงค์ไปด้วย จนถึงจังหวัดสุโขทัยแล้วอยู่จำพรรษาปฏิบัติธรรมกัมมัฏฐานอยู่กับพระอาจารย์เป็นเวลา ๒ ปี ส่วนมากจะอยู่ตามป่าเขา ตามถ้ำตามริมห้วยหนอง คลองบึง ไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง
ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา ก็เริ่มปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานอย่างจริงจัง ท่านออกเดินธุดงค์ทั่วภาคเหนือ จนล่วงเข้าเขตพม่า ถือธุดงค์อยู่ป่าเป็นวัตร ฉันอาหารมื้อเดียว เป็นเวลานานถึง ๑๒ ปี
เมื่อทราบข่าวว่าทางบ้านเกิดทุกขภัย คือ เกิดโรคฝีดาษ (ไข้ทรพิษ) มีคนล้มตายเป็นจำนวนมาก และขณะนั้นบ้านเมือง เกิดสงครามมหาอินโดจีน จึงตัดสินใจกลับบ้านคำเหมือดแก้ว
พัฒนาวัด ก่อสร้างถาวรวัตถุ นำพาญาติโยมสร้างกุฏิ ๓ หลัง หลังแรกได้ชำรุดและรื้อแล้ว หลังที่ ๒ เป็นกุฏิไม้ทรงปั้นหยา ปัจจุบัน รื้อด้านทิศตะวันตก เหลือแต่ด้านทิศตะวันออก หลังที่ ๓ เป็นกุฏิสร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก ๒ ชั้น ปัจจุบันเป็นที่อยู่ ของเจ้าอาวาสสร้างอุโบสถ ๑ หลัง สิ้นค่าก่อสร้าง ประมาณ ๒,๕๐๐,๐๐๐ บาท
ต่อมา นำพาญาติโยมสร้างศาลาการเปรียญ ๒ หลัง หลังแรกสร้างด้วยไม้ขนาด กว้าง ๒๐ เมตร เนื่องจากเกิดวาตภัย ลมพัดเสียหายทั้งหลังปัจจุบันได้รื้อแล้ว หลังที่ ๒ เป็นศาลาการเปรียญสร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก ๒ ชั้น ขนาด กว้าง ๓๐ เมตร ยาม ๔๐ เมตร ทรงไทย สร้างกำแพงด้านทิศตะวันตก สร้างหอระฆัง ห้องน้ำ ห้องส้วม และสาธารณูปโภคอื่นๆ อีกมากมาย
◉ มรณภาพ
ช่วงบั้นปลายชีวิต หลวงปู่จันดา ถาวโร (พระครูถาวรคุณ) วัดสว่างคำเหมือดแก้ว ท่านมีอาการอาพาธหนักขึ้น จวบจนถึงวันที่ ๖ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๓๗ เวลา ๑๘.๕๕ น. ละสังขารด้วยอาการสงบ ท่ามกลางความโศกเศร้าเสียใจ สิริอายุรวมได้ ๘๗ ปี พรรษา ๖๗
◉ ด้านวัตถุมงคล
เหรียญรุ่นแรก หลวงปู่จันดา ถาวโร (พระครูถาวรคุณ) วัดสว่างคำเหมือดแก้ว สร้างขึ้นในปี พ.ศ.๒๕๒๘ จำนวนการสร้างไม่แน่ชัด เป็นที่เสาะแสวงหาแก่คนพื้นที่ ผู้คนทั่วไป เพราะเป็นเหรียญที่มีประสบการณ์สูง นอกจากนี้ยังมีรูปเหมือน ตะกรุด คำหมาก และภาพถ่ายหลังยันต์ ล้วนเป็นที่ต้องการเพราะมีจำนวนน้อยมาก
