ประวัติและปฏิปทา
พระอาจารย์สีทา ชยเสโน
วัดศรีอุบลรัตนาราม
อ.เมือง จ.อุบลราชธานี
พระอาจารย์สีทา ชยเสโน “ผู้เป็นพระกรรมวาจาจารย์ให้แก่พระอาจารย์ใหญ่สายวิปัสสนาธุระ ถึง ๒ องค์ คือ หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล และ หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต”
พระอาจารย์สีทา ชยเสโน ท่านเป็นพระอาจารย์ของอาจารย์และเป็นพระอริยะเถระ และเป็นต้นธารแห่งกองทัพธรรม
ท่านพระอาจารย์สีทา ชยเสโน เกิดเมื่อ พ.ศ.๒๓๙๖ ที่บ้านหนองหลวง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ท่านเป็นลุงของ พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปู่บุญมี โชติปาโล) วัดสระประสานสุข บ้านนาเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
พระอาจารย์สีทา ชยเสโน บรรพชาเป็นสามเณรที่วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม) อยู่พำนักวัดศรีทอง จนอายุครบอุปสมบท จึงได้อุปสมบทที่วัดศรีทองโดยมีท่านเทวธมฺมี (ม้าว) เป็นพระอุปัชฌายะ
ท่านเป็นผู้มีฝีมือทางการช่าง โดยแกะสลักไม้ เป็นสถาปนิกโบราณ มีการสร้างกุฏิ วิหาร หอระฆัง แกะสลักลวดลายประตูหน้าต่างและตามมุมศาลาการเปรียญ วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม) ปัจจุบันยังอนุรักษ์ไว้อยู่ครบถ้วน สร้างหอแก้ว(บุษบก)เป็นที่ประดิษฐานพระแก้วบุษราคัม ซึ่งประดิษฐานอยู่ในพระอุโบสถปัจจุบัน และงานชิ้นเอกที่ถือว่าเป็นนายช่างผู้ยิ่งใหญ่ คือเป็นนายช่างหล่อพระสัพพัญญูเจ้า พระประธานในพระอุโบสถวัดสุปัฏนารามวรวิหาร ที่ถือว่าเป็นพระพุทธรูปหล่อที่งดงามมากในภาคอีสาน ถอดแบบจากพระพุทธชินราชจังหวัดพิษณุโลก
ท่านยังเอาใจใส่ในวิปัสสนาธุระเป็นอย่างมาก มีศิษย์ที่สำคัญ ๆ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ข้าหลวงต่างพระองค์ สำเร็จราชการมณฑลอีสาน และพระทางวิปัสสนาธุระ เช่น ท่านเป็นพระกรรมวาจาจารย์ (พระคู่สวด) ให้พระอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล เมื่อญัตติเป็นธรรมยุต และเป็นพระกรรมวาจาจารย์ให้แก่พระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต และเป็นเจ้าอาวาสวัดศรีทอง (วัดศรีอุบลฯ) วัดใต้ และวัดบูรพา
ในสมัยพระอาจารย์สีทา ชยเสโน ยังมีชีวิตอยู่ หลวงปู่บุญมี โชติปาโล ซึ่งในขณะนั้นเรียนอยู่ชั้นประถมศึกษา โยมมารดาได้พาหลวงปู่บุญมี โชติปาโล ไปฝากเป็นลูกศิษย์วัดกับพระอาจารย์สีทา ชยเสโน (ซึ่งเป็นหลวงลุง) ณ วัดบูรพา อ.เมือง จ.อุบุลราชธานี
ทำให้ท่านได้มีโอกาสกราบนมัสการใกล้ชิด พระอาจารย์เสาร์ กันตสีโล และ พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ซึ่งท่านพระอาจารย์ทั้งสอง ได้มาแวะเวียนมากราบนมัสการพระอาจารย์สีทา ชยเสโน ซึ่งเป็นอุปัชฌาย์ใหญ่ ฝ่ายวิปัสสนาเถระในสมัยนั้นอยู่เป็นประจำ
ท่านพระอาจารย์สีทา ชยเสโน ได้ชื่นชม และปรารภถึงพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ว่า ศิษย์ของเราองค์นี้นับว่าเป็นผู้มีความกตัญญู กตเวทีมากเหลือเกิน เพราะได้เห็นธรรมที่แท้จริงแล้ว ไม่ลืมครูบาอาจารย์
และ จากบันทึกบทความหลวงพ่อพุธ ฐานิโย ลูกศิษย์องค์สุดท้ายของพระอาจารย์เสาร์ กันตสีโล ท่านเล่าถึงครูอาจารย์ของท่านว่า..
“…หลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต เป็นลูกศิษย์ของพระอาจารย์เสาร์ กนฺตสีโล ถ้าจะถามว่า ท่านพระอาจารย์เสาร์ กันตสีโล เป็นลูกศิษย์ของใคร ก็ต้องตอบว่า พระอาจารย์เสาร์ กันตสีโล เป็นลูกศิษย์ของพระอาจารย์สีทา ชยเสโน ถ้าจะถามต่อจากนั้นขึ้นไปหลวงพ่อก็ไม่รู้ แต่ถ้าจะให้ตอบ ก็ต้องตอบว่า ท่านพระอาจารย์สีทา ชยเสโน เป็นลูกศิษย์ของพระพุทธเจ้า ก็ไปจบลงที่นั้น…”
ท่านพระครูสีทาได้ มรณภาพ ณ วัดบูรพา ในปี พ.ศ.๒๔๖๘ สิริอายุได้ ๗๒ ปี (สัมภาษณ์พระครูอุบลคณาภรณ์ เจ้าอาวาส วัดเลียบ อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี วันที่ ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๔)
โอวาทธรรม พระอาจารย์สีทา ชยเสโน วัดศรีอุบลรัตนาราม
“..ธรรมมีอยู่ไม่อด มีเยอะมาก เกิดมาอยู่ในโลกนี้เป็นธรรมทั้งหมด แต่ว่าเป็นธรรมสองแขนง แขนงหนึ่งอยู่ในโลก อีกแขนงหนึ่งเป็นธรรมของแท้ เป็นจริงไม่เปลี่ยนแปลง นี่คือธรรมของพระพุทธองค์..”
