ประวัติและปฏิปทา
พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปัญโญ
วัดถ้ำผาแอก อ.ดงหลวง จ.มุกดาหาร

พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปัญโญ วัดถ้ำผาแอก บ้านกกกอก ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร

◎ ชาติภูมิ
หลวงปู่ลิ้น ฑีฆปัญโญ วัดถ้ำผาแอก บ้านกกกอก ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร (เดิมคืออำภอนาแก จังหวัดนครพนม) นามเดิมชื่อ “ลิ้น คำเพชรดี” เกิดที่ บ้านหนองบ่อ หมู่ที ๑ ตำบลหนองบ่อ อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม

ท่านเป็นศิษย์หลวงปู่สอน วัดถ้ำภูค้อ บ้านมะนาว ตำบลพังแดง อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร (เดิมคืออำเภอนาแก จังหวัดนครพนม) และเป็นสหธรรมมิกกับ หลวงปู่สนธิ์ วัดป่าบ้านนาโสก อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม คนในพื้นที่มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับท่านมากมาย

◎ มรณภาพ
พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปัญโญ ท่านได้มรณภาพลง เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๕ สิริอายุได้ ๔๘ ปี พรรษา ๒๗

◎ วัตถุมงคล
การสร้าง เหรียญรุ่นแรก พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปญฺโญ วัดถ้ำผาแอก จ.นครพนม ปี พ.ศ.๒๕๑๖ สร้างหลังจากที่ท่านได้มรณภาพไปแล้ว โดยเจ้าอธิการหนูแก้ว ขนฺติธโร และ พระครูมานิตสีลคุณ เป็นผู้สร้าง ขณะทำบล็อกหล่อพิมพ์นั้น ช่างทำบล๊อกแบบพิมพ์ไม่สามารถปั้มเหรียญได้ บล๊อกแบบพิมพ์ได้แตกถึง ๒ ครั้ง จึงต้องแต่งขันธ์ดอกไม้ขอขมาท่านจึงสามารถปั้มเหรียญได้ และสิ่งที่ผิดพลาด คือ คำว่า “ลิ้น” ช่างแกะเป็น “ลิ้ม” และคำว่า “ถ้ำผาแอก” ช่างแกะเป็น “ถ้ำผาเอก” ปลุกเสกที่อุโบสถวัดโพธิ์ชัย บ้านหนองบ่อหนึ่งพรรษา ขณะท่านยังมีชีวิตอยู่ท่านไม่อนุญาตให้สร้างเหรียญของท่านฯ สำหรับเหรียญนี้จึงนับเป็นเหรียญศักดิ์สิทธิ์หายากแล้วในปัจจุบัน

เหรียญพระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปญฺโญ รุ่นที่ ๒ อธิฐานจิต โดย หลวงปู่คำพันธ์ โฆสปัญโญ ปลุกเสกเดี่ยวคืนนั้นหลวงปู่จุดเทียนชัยดับ ๒ ครั้งหลวงปู่ว่าเอาอะไรมาปลุกเสก เหรียญนี้ออกวัดโพธิ์ชัย ต.หนองบ่อ อ.นาแก จ.นครพนม

รูปแบบเหรียญด้านหน้า เป็นรูปพระอาจารย์ลิ้มหน้าตรง ด้านล่างเขียนว่า “พระอาจารย์ลิ้น ทีฆปัญโญ วัดโพธิ์ชัย อ.นาแก”

รูปแบบเหรียญด้านหลัง เป็นรูปพระราหูอมจันทร์ ด้านบนเขียนว่า “รุ่น ๒ พ.ศ .๒๕๔๕”

◎ อิทธิปาฏิหาริย์ ความอัศจรรย์ พระอาจารย์ลิ้น ผจญผู้ก่อการร้าย
พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปัญโญ วัดถ้ำผาแอก ราวประมาณปี พ.ศ.๒๕๑๖ มีพระสายปฏิบัติอยู่จำพรรษาคือ พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปัญโญ ในสมัยนั้นหมู่บ้านแถวนี้เป็นดินแดนผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ เป็นฐานปฏิบัติการใหญ่ การดำรงสมณสารูปของพระอารย์ลิ้นนั้นลำบากมาก ถูกกล่าวหาจากผู้ก่อการร้ายว่าท่านเป็นคนของทางการ เป็นสายให้ทหาร ตำรวจ ส่งข่าวให้มาปราบ ฝ่ายทหารก็แคลงใจว่าท่านให้ที่พักพิง ให้อาหารแก่ผู้ก่อการร้าย ประมาณปี พ.ศ.๒๕๑๕-๒๕๑๖ เหตุการณ์บ้านเมืองรุนแรงท่านจึงตกเป็นเหยื่อ โดยผู้ก่อการร้ายปักใจว่าท่านเป็นสายให้ตำรวจ ทหาร จึงนำกำลังบุกไปจับตัวท่านเพื่อยิงทิ้ง

เรื่องเล่าต่อไปนี้โปรดใช้วิจารณาญานในการรับฟัง…เมื่อผู้ก่อการร้ายไปถึงที่พักท่านบนถ้ำผาแอกได้ลากตัวท่านลงมาที่ลานหินแล้วกระหน่ำยิง แต่ปรากฎว่าไม่มีกระสุนนัดใดระคายผิวท่าน ผู้ก่อการร้ายเห็นเป็นเช่นนั้นจึงเปลี่ยนเป็นการทุบด้วยไม้ด้วยปืนจนท่านแน่นิ่งไป จากนั้นจึงช่วยกันขุดหลุุมฝังร่างของท่าน ก่อนจะเดินลงจากเขาไปในตอนเช้ามืด ผู้ก่อการร้ายกลุ่มนี้เดินลงจากเขาถึงหมู่บ้าน ในตอนเช้ามืด เป็นช่วงที่พระออกบิณฑบาตร สิ่งที่ทำให้พวกเขาตื่นตะลึงจนเข่าอ่อนก็คือ พระที่เดินบิณฑบาตรอยู่นั้นคือ พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปัญโญ นั่นเอง พวกเขาพากันก้มกราบ ขอขมาลาโทษ ท่านเองก็ไม่ถือเอาความ และพระอาจารย์ลิ้น ก็ดำรงชีวิตอยู่ต่อมาอีกราวปีเศษ

ขณะนั้นเหตุการณ์บ้านเมืองรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ วันหนึ่งท่านนัดหมายชาวบ้านขึ้นไปพบที่ถ้ำและ บอกกับชาวบ้านว่า บ้านเมืองเป็นอย่างนี้หลวงพ่อคงอยู่ด้วยไม่ได้ หลวงพ่อต้องไปแล้ว ในคืนนั้นท่านพระอาจารย์ลิ้นมีอาการไม่สบาย เมื่อท่านเข้าจำวัด ท่านก็ละสังขารในคืนนั้นนั่นเอง

◎ ถ้ำผาแอก ดินแดนลับแลงูเจ้าที่ขู่เณร
ความศักดิ์สิทธิ์นั้น ถ้ำภูผาแอกเป็นถ้ำที่เก่าแก่ ซึ่งพระอาจารย์ลิ้น ทีฆปญฺโญ (ทีคะปันโย) เป็นพระที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ มีความเพียร ได้ขึ้นไปอยู่รูปเดียวหลายปีโดยที่ไม่เป็นอะไร ทำให้ชาวบ้านเกิดความเคารพท่านและถือว่าเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์คนหนึ่ง ชาวบ้านเคารพทั้งถ้ำและสถูปธาตุ (กระดูก) ของท่าน อีกทั้งเคยมีตำนานว่าบนเขาภูผาแอกมีเมืองบังบด (ลับแล) เคยมาใส่บาตรท่านอยู่

คนเฒ่าคนแก่ของหมู่บ้านกกกอก เปิดเผยว่า เมื่อสมัยก่อนเคยมีสามเณรขึ้นไปอยู่บนถ้ำภูผาแอกกับพระอาจารย์ลิ้น แต่สามเณรรูปนี้มีนิสัยเกเร ชอบเอาก้อนหินปาใส่นก ปาใส่สัตว์
ตกกลางคืนก็มีงูเหลือมตัวใหญ่ ซึ่งเชื่อว่าเป็นงูเจ้าที่เลื่อยมาใต้กุฏิ สร้างความตกใจให้สามเณรมาก ๆ จนต้องวิ่งไปฟ้องพระอาจารย์ลิ้น ซึ่งพระอาจารย์ต้องพูดกับงูว่า “อย่ามาทำอะไรเด็กน้อย อย่ามาหลอกเด็กน้อย” เมื่อพูดดังนั้นงูเหลือมจึงยอมเลื่อยหนีไป

นอกจากนี้ พระอาจารย์ลิ้น ฑีฆปัญโญ ท่านยังมีศิษย์ก้นกุฏิของท่าน คือ พระครูสังฆ์รักษ์ เติน รตนะวณฺโณ วัดป่าปทุมสุวรรณาราม บ้านหนองแคน ตำบลยอดชาด กิ่งอำเภอวังยาง จังหวัดนครพนม ซึ่งพระอาจารย์เติน ท่านเล่าให้ผมฟังว่า สมัยนั้นบวชก็ไปฝึกกรรมฐานกับพระอาจารย์ลิ้น ฉันท์มื้อเดียว ไม่ฉันท์เนื้อ พระอาจารย์เตินก็อยู่ดูแลท่านจนกว่าท่านพระอาจารย์ลิ้นเสีย พระอาจารย์เติน จึงธุดงค์ลงจากเขากลับมาบ้านเกิดเพื่อมาสร้างวัดใหม่ที่บ้านน้อยหนองแคน ต.ยอดชาด อ.วังยาง จ.นครพนม ท่านพระอาจารย์ลิ้มจึงเป็นพระป่าที่น่านับถือศรัทธายิ่ง